Muğla Ekoturizm şartları değişti 2022

Aydın-Muğla-Denizli Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı’nın; “8.4.12. EKO-TURİZM ALANLARI” başlığı altında “8.4.12.1. BU PLAN İLE BELİRLENEN VEYA TÜM KURUM VE KURULUŞLARIN UYGUN GÖRÜŞÜNÜN ALINMASI KAYDIYLA, ÇEVRE-İMAR BÜTÜNLÜĞÜ GÖZETİLEREK İLGİLİ İDARESİNCE ALT ÖLÇEKLİ PLANLARDA BELİRLENEBİLECEK OLAN BU ALANLARDA; TURİZME DÖNÜK EKOLOJİK YAPI İLE BÜTÜNLEŞİK BUTİK OTELLER, PANSİYONLAR, KONUTLAR (ÇİFTLİK EVİ, DAĞ EVİ VB.), GÜNÜBİRLİK TESİSLER, SPOR TESİSLERİ, SATIŞ ÜNİTELERİ VE GEREKLİ SOSYAL DONATI ALANLARI YER ALABİLİR.

BU KAPSAMDAKİ UYGULAMALARDA TURİZM TESİSLERİNİN BELGELENDİRİLMESİNE VE NİTELİKLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK HÜKÜMLERİNE UYULMASI ZORUNLUDUR. YAPILACAK YAPILARDA DOĞAL YAPI VE GELENEKSEL MİMARİ DOKUNUN KORUNMASI SAĞLANACAKTIR.”

hükmünde yer alan “KONUTLAR (ÇİFTLİK EVİ, DAĞ EVİ VB.)” ifadesinin gelişen ulaşım bağlantıları ile erişim olanaklarının da artmasıyla özellikle Covid-19 Pandemisi sonrasında turizm amacı dışında münferit veya site şeklinde konut yapılaşmalarına olanak tanıdığı ve şahısların talepleri doğrultusunda ilgili idareler tarafından bu doğrultuda alt ölçekli planlar onaylandığı belirlenmiştir.
Diğer yandan 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu’na eklenen “(Ek fıkra:18/7/2021-7334/4 md.) … Bakanlığın belirlediği kriterlere uygun yapılmayan ve Bakanlıktan turizm işletmesi belgesi almayan tesisler işletmeye açılamaz. Bakanlıktan turizm işletmesi belgesi alınmasını müteakip, başka bir işleme gerek kalmaksızın onbeş gün içinde bu tesisler için işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilir. Bu fıkra kapsamında sözleşmelerine aykırı olarak Bakanlığın belirlediği kriterlere uygun yapılmayan tesislerin kira sözleşmeleri feshedilir ve taşınmazın tahliyesi sağlanır.” ibaresi ile turizm işletmeleri için Kültür ve Turizm Bakanlığı dışında hiçbir idare tarafından belge düzenlenemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Bu kapsamda ÇDP’nin “8.4.12. Ekoturizm Alanları” hükmünün turizm amacı dışında uygulamalara izin vermeyecek şekilde ve uygulamalarda, yetkili Bakanlık olan Kültür ve Turizm Bakanlığı ile eşgüdümü sağlayacak şekilde;

“8.4.12. EKO TURİZM ALANLARI 8.4.12.1. BU PLAN İLE BELİRLENEN VEYA ALT ÖLÇEKLİ PLANLARDA BELİRLENEBİLECEK OLAN BU ALANLARDA; TURİZM TESİSLERİNİN NİTELİKLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK HÜKÜMLERİNE UYGUN OLAN, EKOLOJİK YAPI İLE BÜTÜNLEŞİK BUTİK OTELLER, ÖZEL KONAKLAMA TESİSLERİ VE KIRSAL TURİZM TESİSLERİ İLE BUNLARA BÜTÜNLEŞİK SPOR TESİSLERİ, SATIŞ ÜNİTELERİ VE GEREKLİ SOSYAL DONATI ALANLARI YER ALABİLİR.  

8.4.12.2. EKO-TURİZM ALANLARI İÇİN ÖNCELİKLE YETKİLİ İDAREYE BAŞVURULUR. YETKİLİ İDARENİN UYGUN GÖRÜŞÜ DOĞRULTUSUNDA BAKANLIĞA BAŞVURU ÖNCESİNDE İLGİLİ KURUM VE KURULUŞLARDAN GÖRÜŞ ALINMASI ZORUNLUDUR.
8.4.12.3. YAPILACAK YAPILARDA DOĞAL YAPI VE GELENEKSEL MİMARİ DOKUNUN KORUNMASI SAĞLANACAKTIR.
8.4.12.4. EKO-TURİZM ALANI OLARAK BELİRLENEBİLECEK ALANLARDA MİN. PARSEL BÜYÜKLÜĞÜ=15.000 M2’DİR. BU ALANLARIN % 45’LİK KISMININ ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMELERİ HAKKINDA YÖNETMELİK UYARINCA UMUMİ VE KAMU HİZMET ALANLARINA AYRILMASI ZORUNLUDUR. BU ALANLARDA YAPILAŞMA KOŞULLARI: MAKS. EMSAL=0,10; MAKS. BİNA YÜKSEKLİĞİ 2 KATTIR. KAT YÜKSEKLİKLERİ YÖRESEL, COĞRAFİ KOŞULLAR VE İLKİM KOŞULLARI DİKKATE ALINARAK BELİRLENİR. BU TESİSLERDE EN FAZLA BİR BODRUM KATI YAPILABİLİR. BODRUM KATLARDA KONAKLAMA ÜNİTELERİ YER ALAMAZ, YALNIZCA SERVİS ALANI OLARAK KULLANILABİLEN BU ALANLAR, EMSALE DAHİL DEĞİLDİR. AYRI YAPILAR OLARAK DÜZENLENEN KONAKLAMA BİRİMLERİNDE BODRUM KAT SADECE ANA YAPIDA YER ALABİLİR.
8.4.12.5. BU ALANLARDA YER ALACAK TURİZM BELGELİ KONAKLAMA TESİSİ TEK BİR BAĞIMSIZ BÖLÜM OLACAKTIR. BU ALANLARDAKİ KONAKLAMA BİRİMLERİ ÜZERİNDE DEVRE MÜLK, KAT İRTİFAKI VE KAT MÜLKİYETİ GİBİ ŞERHE KONU HAKLAR TESİS EDİLEMEZ.”
olarak düzenlendiği Aydın-Muğla-Denizli Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı Değişikliği hazırlanmıştır. 

AYDIN-MUĞLA-DENİZLİ PLANLAMA BÖLGESİ 1/100.000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI DEĞİŞİKLİĞİ GEREKÇE RAPORU
Danıştay Altıncı Dairesinin 15/06/2020 tarihli, E:2020/1449, K:2020/5369 sayılı kararı ile ÇDP’nin “8.22. Enerji Üretim Alanları ve Enerji İletim Tesisleri” hükmü iptal edilmiş ve iptal kararında; “Ölçeği gereği leke plan niteliğinde bulunan dava konusu Aydın-Muğla-Denizli Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı, koruma-kullanma dengesinin sağlanması için alt ölçekli plan kararlarına esas olacak yapılaşma şartlarını ortaya koyan, genel arazi kullanım kararlarının üretildiği bir plan olup, bilirkişi raporundaki tespitler de göz önünde bulundurulduğunda, bölgesel ya da bazı durumlarda ülke düzeyinde etkileri olan enerji üretim alanlarının üst ölçekli çevre düzeni planı kapsamında değerlendirilmesi ve planda bu hususlara yönelik alt ölçekli planları yönlendirecek temel ilke ve politikaları içeren hükümlerin bulunması gerektiği açıktır. Uyuşmazlık konusu plan hükmünde ise, enerji üretim alanları dava konusu çevre düzeni planı kapsamı dışında bırakılarak, bu kullanımların, ilgili kurum ve kuruluşlardan alınan izinler ve/veya Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunca verilecek lisans kapsamında, TC. Çevre ve Orman Bakanlığının uygun görüşünün alınması kaydı ile alt ölçekli planlar ile belirlenmesi ve bu doğrultuda uygulamaya geçilmesi öngörülmüştür. Bu durumda, bölgesel, hatta ülkesel düzeyde etkileri olan enerji üretim alanlarına
ilişkin kararların, koruma-kullanma dengesinin sağlanması amacıyla korunması gereken alanlara ilişkin politika ve stratejileri belirleyen üst ölçekli plan niteliğindeki çevre düzeni planı kapsamında değerlendirilmeksizin, alt ölçekli planlara bırakılmasını öngören dava konusu plan hükmünde, şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarına uyarlık bulunmamaktadır. Öte yandan, Dairemizce, bakılan
uyuşmazlıkta 7.44 sayılı plan hükmünün plan esnekliği ve dinamizminin
sağlanması açısından önemli olmasına karşın genel bir madde olduğu, plan
değişikliği gerektiren hususların, mutlaka plana işlenmesinin gerekmesi
nedeniyle plan hükümlerinin, hangi yatırım kararlarının çevre düzeni planında
değişiklik gerektireceği, hangilerinin gerektirmediği konusunda net bir
düzenleme yapılarak, çerçeve çizilecek şekilde yeniden oluşturulması gerektiği
gerekçesiyle iptaline karar verilmiş olması nedeniyle benzer nitelikte düzenleme
getiren 8.30.1 sayılı plan hükmünde de belirtilen nedenlerle mevzuata uyarlık
görülmemiştir." gerekçesine yer verilmiştir.” ifadesi yer almıştır.
Bu çerçevede ÇDP’nin “8.22. Enerji Üretim Alanları ve Enerji İletim
Tesisleri” hükmü Danıştay Altıncı Dairesinin 15/06/2020 tarihli, E:2020/1449,
K:2020/5369 sayılı kararına uygun olarak yeniden düzenlenerek Bakanlığımızca
03/12/2020 tarihinde onaylanmıştır. Bununla birlikte Davacı Bodrum Belediye
Başkanlığı tarafından, 03/12/2020 tarihli işlemle onaylanan Aydın-Muğla-Denizli
Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planının (ÇDP) “8.22. Enerji
ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANLIĞI
MEKÂNSAL PLANLAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
2
Üretim Alanları ve Enerji İletim Tesisleri” başlıklı plan hükmünün yeniden
düzenlenmesine ilişkin çevre düzeni planı değişikliğinin yürütmesinin
durdurulması ve iptali talebi ile Danıştay 6.Dairesi’nin 2021/2376 esasına
kayden Bakanlığımız aleyhine açılan davada 30/06/2021 tarihli kararı ile
“yürütmenin durdurulmasına” karar verilmiştir. 30/06/2021 tarihli kararın
incelenmesinde özetle;
“ÇDP Değişikliği ile yeniden düzenlenen 8.22 sayılı plan hükmünde, 15/06/2020
tarihli, E:2020/1449, K:2020/5369 sayılı Daire Kararına uygun olarak çevre
düzeni planı kapsamında yer alan alanlarda yapılacak enerji üretim alanları için
öncelikle çevre düzeni planında değişiklik yapılmasının öngörülmesi gerekirken
yine alt ölçekli imar planları ile bu tesislerin yapılabilmesine imkân tanındığı; her
ne kadar bu yeni plan hükmünde, enerji üretim alanlarına ilişkin imar planları
yapılırken uyulması gereken birçok ilke ve strateji öngörülmüş ve onaylanan
imar planlarının veri tabanına işlenmek üzere Bakanlığa gönderileceği
belirtilmişse de; bu tesislerin çevre düzeni planında değişiklik yapılmaksızın alt
ölçekli imar planları ile yapılabilmesine imkân tanınmasının Daire kararına
aykırılık teşkil ettiği belirtilmiştir.
Verilen yürütmenin durdurulması kararına karşı Bakanlığımızca yapılan
itiraz sonrasında Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun 23.12.2021 tarihli
kararı ile “ÇED Yönetmeliği’nde, Çevresel Etki Değerlendirmesinin sadece HES
projeleri için değil diğer yenilenebilir enerji tesisleri ve hatta belli bir uzunluktaki
enerji iletim hatları için de bir zorunluluk olarak öngörüldügü halde, dava konusu
çevre düzeni planı değişikliğiyle, bu ayrımın, yalnızca HES projeleri açısından
yapıldığı, ÇED gerektiren diğer yenilenebilir enerji tesisleri ve enerji iletim hatları
açısında böyle bir kritere yer verilmediği; ülke-bölge düzeyindeki yatırımların
Çevre Düzeni Planı kapsamında değerlendirilmesi gerektiği” gerekçeleri ile
“yürütmenin durdurulmasına itirazın reddine” karar verilmiştir.
Bu kapsamda Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun 23.12.2021 tarihli
kararı kararının gerekçeleri doğrultusunda ÇDP’nin “8.22. Enerji Üretim Alanları
ve Enerji İletim Tesisleri” hükmü ÇED Yönetmeliği Ek-1 listesinde yer alan
kriterler de gözetilerek yeniden düzenlenmiştir:
8.22. ENERJİ ÜRETİM ALANLARI VE ENERJİ İLETİM TESİSLERİ
8.22.1 5346 SAYILI YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARININ ELEKTRİK
ENERJİSİ ÜRETİMİ AMAÇLI KULLANIMINA İLİŞKİN KANUNA UYGUN
OLARAK YAPILMASI PLANLANAN YENİLENEBİLİR ENERJİ ÜRETİM
TESİSLERİNDE, ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMUNDAN ALINACAK
İZİN KAPSAMINDA, ÜLKE VE BÖLGE ÖLÇEĞİNDE YATIRIM KARARI
NİTELİĞİ TAŞIYAN HİDROELEKTRİK SANTRALLERDE KURULU GÜCÜ 10
MW, RÜZGAR ENERJİ SANTRALLERİNDE TÜRBİN SAYISI 20 ADET VE
ÜZERİNDE VEYA KURULU GÜCÜ 50 MW, BİYOKÜTLE ENERJİ
SANTRALLERİNDE KURULU GÜCÜ 10 MW, JEOTERMAL ENERJİ
SANTRALLERİNDE ISIL KAPASİTESİ 20 MW, GÜNEŞ ENERJİ
ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANLIĞI
MEKÂNSAL PLANLAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
3
SANTRALLERİNDE PROJE ALANI 20 HEKTAR VEYA KURULU GÜCÜ 10 MW
VE ÜZERİ TESİSLER İÇİN ÇEVRE DÜZENİ PLANINDA DEĞİŞİKLİK
YAPILMASI ZORUNLUDUR. KURULU GÜCÜ BU DEĞERLERİN ALTINDAKİ
PROJELERDE İMAR PLANI SÜREÇLERİ, BU PLANDA BELİRLENEN
KRİTERLERE UYGUN OLARAK İLGİLİ İDARESİNCE SONUÇLANDIRILIR.
8.22.2. ÜLKE VE BÖLGE ÖLÇEĞİNDE YATIRIM KARARI NİTELİĞİ TAŞIMAYAN
YENİLENEBİLİR ENERJİ ÜRETİM ALANLARININ YER SEÇİMİNDE ŞU
KRİTERLERE UYULACAKTIR:
- 6831 SAYILI “ORMAN KANUNU” KAPSAMINDA KALAN ALANLARDAKİ
YATIRIMLARIN GEREKLİ İZİNLER ALINARAK ÖNCELİKLİ OLARAK ORMAN
NİTELİĞİNİ KAYBETMİŞ ALANLARDA GERÇEKLEŞTİRİLMESİ ESASTIR.
- TARIMSAL ÜRETİM AMAÇLI KORUNMASI ESAS OLAN 5403 SAYILI TOPRAK
KORUMA VE ARAZİ KULLANIMI KANUNU KAPSAMINDA KALAN TARIM
ARAZİLERİNDE YAPILACAK OLAN YATIRIMLARDA 5403 SAYILI KANUN
HÜKÜMLERİ KAPSAMINDA “TARIM DIŞI AMAÇLA KULLANIM İZNİ”NİN
ALINMASI ZORUNLUDUR.
- ÇDP’DE DOĞAL VE EKOLOJİK YAPISI KORUNACAK ALAN, ÖNEMLİ DOĞA
ALANI, PLAJ-KUMSAL, SAZLIK-BATAKLIK ALAN, JEOLOJİK SAKINCALI
ALAN, SULAK ALANLAR, SULAK ALAN KORUMA BÖLGELERİ, İÇME VE
KULLANMA SUYU KORUMA KUŞAKLARI VE YABAN HAYATI KORUMA
GELİŞTİRME SAHALARINDA KALAN ALANLARDA YAPILACAK
UYGULAMALARDA İMAR PLANLARININ HAZIRLANMASI AŞAMASINDA,
ÜNİVERSİTELERİN İLGİLİ BÖLÜMLERİNCE FAALİYETİN ÇEVREYE
OLABİLECEK OLASI ETKİLERİNİN VE ALINACAK ÖNLEMLERİN
AÇIKLANDIĞI EKOSİSTEM DEĞERLENDİRME RAPORU HAZIRLANMASI
ZORUNLUDUR. EKOSİSTEM DEĞERLENDİRME RAPORU, PLANLAMA
BÖLGESİNDEKİ ÜNİVERSİTELERİN İLGİLİ BÖLÜMLERİNCE YATIRIMA
KONU ALANIN ÖZELLİKLERİNE GÖRE BELİRLENECEK UZMAN KİŞİLERCE
HAZIRLANIR. BU ALANLARDA İLGİLİ MEVZUAT HÜKÜMLERİ VE
EKOSİSTEM DEĞERLENDİRME RAPORU DOĞRULTUSUNDA UYGULAMA
YAPILACAKTIR.
- İMAR PLANI AŞAMASINDA, JEOLOJİK ETÜT RAPORUNA UYULACAKTIR.
- PLAN SINIRI İÇERİSİNDE BULUNAN KÜLTÜR VE TURİZM KORUMA VE
GELİŞİM BÖLGESİ, ÖZEL ÇEVRE KORUMA BÖLGESİ, MİLLİ PARK, TABİAT
PARKI, TABİATI KORUMA ALANI GİBİ ÖZEL KANUNLARA TABİ ALANLARDA
İLGİLİ KANUN HÜKÜMLERİ ÇERÇEVESİNDE İLGİLİ KURUMLARDAN UYGUN
GÖRÜŞ ALINACAKTIR.
8.22.3. DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU'NUN 15/06/2020
TARİHLİ VE E.2020/1449-K.2020/5369 SAYILI KARARI UYARINCA
15/06/2020 TARİHİNDEN ÖNCE İLGİLİ MEVZUATA UYGUN OLARAK İMAR
PLANI ONAYLANMIŞ OLAN YENİLENEBİLİR ENERJİ ÜRETİM ALANLARINA
İLİŞKİN İMAR PLANLARI GEÇERLİDİR. PROJEYE BAĞLI TEKNİK
DEĞİŞİKLİK İHTİYACI OLMASI DURUMUNDA SÖZ KONUSU İMAR
PLANLARINA İLİŞKİN DEĞİŞİKLİKLER İLGİLİ İDARESİNCE
ONAYLANABİLİR.