Ege Üniversitesi'nden Doç. Dr. Bahar Dervişcemaloğlu, ChatGPT'nin ürettiği kurgusal metinlerin söylem analizini gerçekleştirecek bir projeye öncülük ediyor. Türkiye'de ilk olma özelliğini taşıyan proje, TÜBİTAK tarafından destekleniyor.
Yapay Zeka Üretimi Metinlerin Söylem Analizi: Ege Üniversitesi'nden Çığır Açan Çalışma
Doç. Dr. Bahar Dervişcemaloğlu ve ekibi, ChatGPT'nin ürettiği metinlerin dilbilgisi, anlam ve tutarlılık açısından nasıl işlediğini ve hangi sınırlamalara sahip olduğunu inceleyecek.
Egeli akademisyen ve ekibi ChatGPT’nin ürettiği metinlerin söylem analizini gerçekleştirecek
İZMİR (Ege Ajans)- Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Bahar Dervişcemaloğlu’nun yürütücülüğünü yaptığı “ChatGPT’nin Ürettiği Kurgusal Anlatıların Anlatıbilimsel Söylem Analizi” başlıklı proje TÜBİTAK tarafından “1002-B Acil Destek Modülü” kapsamında desteklenmeye uygun bulundu. Proje ekibi, ChatGPT’nin ürettiği kurgusal anlatıları söylem analizi bağlamında değerlendirecek.
Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, Doç. Dr. Bahar Dervişcemaloğlu’nu makamında ağırlayarak tebrik etti. Rektör Prof. Dr. Budak, “Tam akreditasyona sahip bir araştırma üniversitesi olarak üniversitemizde oluşturduğumuz bilimsel araştırma ve proje hazırlama ekosistemi sayesinde öğretim üyelerimizin projeleri önemli kurum ve kuruşlardan destek almaya devam ediyor. Bu kapsamda yürütücülüğünü Eğitim Fakültesi öğretim üyemiz Doç. Dr. Bahar Dervişcemaloğlu’nun yaptığı proje TÜBİTAK tarafından desteklenmeye uygun bulundu. Hocamızı ve ekibini tebrik ediyor çalışmalarında başarılar diliyorum” dedi.
Proje, Türkiye’deki ilk çalışma olma özelliğini taşıyor
Proje hakkında bilgi veren Doç. Dr. Bahar Dervişcemaloğlu, “Proje ekibi olarak ChatGPT’nin ürettiği kurgusal anlatıların anlatıbilimsel söylem analizi yöntemiyle incelenmesini gerçekleştireceğiz. Bu bağlamda ChatGPT’nin hangi mekanizmalara dayanarak söz konusu metinleri ürettiğini, insanlar tarafından yazılan kurgusal metinlerdeki karmaşık söylem çeşitlerini ve bilinç yansıtma stratejilerini ne ölçüde kullanabildiğini irdelemeye çalışacağız. Yeni bir araştırma alanı olarak değerlendirebileceğimiz ChatGPT’nin ürettiği kurgusal anlatıların anlatıbilimsel söylem analizi bağlamında değerlendirilmesi Türkçe için henüz yapılmamıştır. Bu açıdan proje önerimiz, bu konuyla ilgili Türkiye’deki ilk çalışma olma özelliği taşıması açısından özgün değeri yüksek bir nitelik taşımaktadır. İleride farklı disiplinlerden araştırmacıların katılımıyla daha kapsamlı bir projeye evrilmesi düşünülen proje önerimiz, bu aşamada sadece ChatGPT’nin ürettiği kurgusal metinlerdeki anlatıbilimsel söylem analiziyle sınırlanmıştır. Projenin sonuçlarına göre konunun başka alanlara ve metin türlerine da uygulanması mümkün olacaktır” dedi.
“ChatGPT, insanın yapabileceği birçok şeyi yapabilen pratik bir araç”
ChatGPT’nin OpenAI tarafından geliştirilmiş, belirli bir komuttan veya girdiden hareketle insan benzeri metinler oluşturabilen bir dil üretim modeli olduğunu söyleyen Doç. Dr. Dervişcemaloğlu, “Oldukça büyük miktarda metin verisi üzerinde çalışılarak geliştirilen bu dil modeli, hem bağlamı idrak etme hem de doğal ve tutarlı bir izlenim uyandıran metinler üretme kabiliyetiyle donatılmıştır. Bu bağlamda çok yönlü bir sohbet robotu olan ChatGPT’nin kullanım alanları son derece geniştir. Mesela gerekli komutları vererek ya da verileri girerek çeşitli sorulara cevaplar istenebilir, kurmaca ya da kurmaca olmayan bir metin yazılabilir, bir tasarım yapılabilir, bir metnin özeti çıkartılabilir, belli bir konuda değişik fikirler üretilebilir, bir metnin redaksiyonu yapılabilir, metin tahlili yapılabilir, kitap yazılabilir, bir reklam metni üretilebilir, şarkı sözü yazılabilir, veri analizi yapılabilir, değişik yemek tarifleri üretilebilir, kişiye özel diyet ve egzersiz programı oluşturulabilir, özgeçmiş hazırlanabilir. Görüldüğü gibi doğal dil işleme ve yapay zekâ teknolojileri kullanılarak geliştirilmiş olan ChatGPT, genel olarak bir insanın yapabileceği birçok şeyi yapabilen pratik bir araç niteliği taşımaktadır” dedi.
ChatGPT’ye yönelik pek çok çalışmanın olduğunu ifade eden Doç. Dr. Dervişcemaloğlu, “İlk olarak 30 Kasım 2022’de prototip olarak piyasaya sürülen ChatGPT ile ilgili değerlendirme yazıları, makaleler ve kitapların 2023’ün ilk aylarından itibaren yayınlanmaya başladığı ve söz konusu yayınların her geçen gün arttığı görülmektedir. Mevcut yayınların bir kısmı ChatGPT’yi en etkili şekilde kullanmanın yollarını göstermeye odaklanırken, bir kısmı da sınırlı,eksik yönlerine ve yaratabileceği etik sorunlara dikkat çekmektedir. Her ne kadar birçok açıdan insanların işini kolaylaştırıcı bir işlevi olsa da piyasaya sürüldüğü andan itibaren ChatGPT’nin avantajları ve sunduğu imkânların yanısıra sınırlılıkları, riskleri ve yetersizlikleri de tartışma konusu olmaya başlamıştır. Bu tartışmalara bağlı olarak kullanıcıların ve konuyla ilgilenen araştırmacıların geri bildirimlerinden hareketle ChatGPT’yi iyileştirme çalışmaları devam etmektedir” dedi.
Projede; Aydın Adnan Menderes Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Dr. Öğr. Üyesi Ebru Özlem Yılmaz araştırmacı olarak, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi’nden Tuğçe Arıcan ise bursiyer olarak yer alıyor.
Egeli Akademisyen, ChatGPT'nin Metinlerini İnceleyecek
Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Bahar Dervişcemaloğlu, ChatGPT'nin ürettiği kurgusal metinlerin söylem analizini gerçekleştirecek bir projeye öncülük ediyor. TÜBİTAK tarafından desteklenen proje, Türkiye'de bu alandaki ilk çalışma olma özelliğini taşıyor.
Projenin Hedefleri:
ChatGPT'nin hangi mekanizmalara dayanarak söz konusu metinleri ürettiğini incelemek.
ChatGPT'nin insanlar tarafından yazılan metinlerdeki karmaşık söylem çeşitlerini ve bilinç yansıtma stratejilerini ne ölçüde kullanabildiğini araştırmak.
ChatGPT'nin ürettiği metinlerin dilbilgisi, anlam ve tutarlılık açısından değerlendirilmesi.
Projenin Önemi:
ChatGPT'nin metin üretme yeteneğinin nasıl işlediğini ve hangi sınırlamalara sahip olduğunu anlamaya yardımcı olacak.
Bu bulgular, ChatGPT'nin etik ve sorumlu bir şekilde kullanımı için rehberlik sağlayacak.
Türkçe metin üretimi ve analizi alanında yeni araştırmalara kapı açacak.
Projeye Katılanlar:
Doç. Dr. Bahar Dervişcemaloğlu (Ege Üniversitesi)
Dr. Öğr. Üyesi Ebru Özlem Yılmaz (Aydın Adnan Menderes Üniversitesi)
Tuğçe Arıcan (Aydın Adnan Menderes Üniversitesi)
ChatGPT Nedir?
OpenAI tarafından geliştirilen ChatGPT, belirli bir komuttan veya girdiden hareketle insan benzeri metinler oluşturabilen bir dil üretim modelidir. Çok yönlü bir sohbet robotu olan ChatGPT'nin kullanım alanları son derece geniştir.
ChatGPT'nin Faydaları:
Çeşitli sorulara cevaplar istenebilir.
Kurmaca ya da kurmaca olmayan metinler yazılabilir.
Bir tasarım yapılabilir.
Bir metnin özeti çıkartılabilir.
Belli bir konuda değişik fikirler üretilebilir.
Bir metnin redaksiyonu yapılabilir.
Metin tahlili yapılabilir.
Kitap yazılabilir.
Bir reklam metni üretilebilir.
Şarkı sözü yazılabilir.
Veri analizi yapılabilir.
Değişik yemek tarifleri üretilebilir.
Kişiye özel diyet ve egzersiz programı oluşturulabilir.
Özgeçmiş hazırlanabilir.
ChatGPT'nin Sınırlamaları:
Bazen hatalı veya yanıltıcı bilgiler üretebilir.
Önyargılı veya ayrımcı içerikler üretebilir.
Kötü amaçlı kullanıma açık olabilir.
Sonuç:
Doç. Dr. Bahar Dervişcemaloğlu'nun projesi, ChatGPT'nin metin üretme yeteneğinin nasıl işlediğini anlamaya ve bu bulguları etik ve sorumlu bir şekilde kullanımı için rehberlik sağlamaya yardımcı olacak. Projenin sonuçları, Türkçe metin üretimi ve analizi alanında yeni araştırmalara da kapı açacak.
